මුල් පිටුවඇදුම
මුද්‍රණය
මුල් ප්‍රභවය
ඇදුම රෝගයට නිශ්චිත හේතුවක් නොදනී. ඇදුම රෝගයෙන් පෙලෙන අයට ඉදිමුණ සහ සංවේදී පටු වාතය ගමන් කරණ මාර්ගයක් ඇති අතර එය ඇලෙන සුළු තරලයකින් අවහිර වී ඇත. ජාන, වායු දුෂණය සහ නවීන පිරිසිදු කිරීමේ පිළිවෙත් ඇදුම රෝගය ඇති කරවන බව කීවත් ඔප්පු කිරීමට සාක්ෂි නැත.
අවදානමක සිටින්නේ කවුද?
ඇදුම රෝගය ඇතිවීමේ වැඩි අවස්ථාවක් ඇති කළ හැකි දේවල් කිහිපයක් ඇත. ඒවාට ඇතුළත් වන්නේ:
- අසාත්මික තත්වයන් වන දද, ආහාර අසාත්මිකතාව හෝ මල් පරාග නිසා ඇතිවන අසාත්මිකතාව යන මේවා දන්නා ඇදුම රෝගය ඇති කරවන වයිකල්පික තත්වයන් වේ
- ඇදුම හෝ අසාත්මික තාවයන් පිලිබඳ පවුලේ ඉතිහාසයක් තිබීම.
- ළමා කාලයේ පොදු පෙනහළු අසාධන වලට බ්‍රොන්කියෝලයිටිස් (Brochiolitis) වැළඳී තිබීම
- දරුවෙකු ලෙස දුම්කොළ දුමාරයට නිරාවරණය වීම
- ඔබගේ මව ගර්භනී කාලයේදී දුම් පානය කලේ නම්
- නොමේරු දරු උපතක් සිදු වුයේ නම් (සති 37 කට පෙර) හෝ උපත් බර අඩු වුයේ නම්,
සමහර අය ඔවුන්ගේ රැකියාවෙන් ඇදුම වර්ධනය වීමේ අවදානමක් ඇත.
ඇදුම වැඩි කරන හේතු
ඇදුම රෝගලක්ෂණ නිතරම ඇති වනුයේ එය උත්සන්න කරණ හේතු වලට ප්‍රතිචාර දැක්වීමටය. වැඩි කරන පොදු හේතු:
- සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව, උන වැනි ආසාධන
- අසාත්මිකතා - පරාග, දූලි මයිටාවන්, සත්ව ලොම් හෝ පිහාටු වැනි
- දුම් පානය, දුම් සහ දූෂණය
- ඖෂධ – විශේෂයෙන් අයිබියුප්රොෆෙන් (Ibuprofen), ඇස්පිරින් (Aspirin) වැනි -ප්‍රතිප්‍රධාහකාරක වේදනා නාශක
- හැගීම්, මානසික පීඩනය හෝ හිනාව
- උෂ්ණත්වය, සීතල වාතය, සුළඟ, ගිගුරුම් සහිත වැසි, තාපය සහ ආර්ද්‍රතාවය වැනි හදිසි කාලගුණයේ වෙනස්කම්
- පුස් හෝ තෙත
- ව්‍යායාම
ඔබගේ ඇදුම රෝගය වැඩි වැඩි කිරීමට බලපාන හේතු ඔබ දන්නේ නම් ඉන් වැළකී සිටීමට උත්සාහ කරන්න.
වැඩ කිරීම් ආශ්‍රිත ඇදුම
ඔබ වැඩ කරන සමහර අවස්ථා වලදී ඇදුම ඇතිකරන සමහර සංයෝග වලට ඔබට නිරාවරණය වීමට සිදුවේ මෙය වැඩ කිරීමේ හේතු මත ඇතිවන ඇදුම ලෙස හැදින්වේ. වැඩ කිරීම නිසා ඇතිවන ඇදුම රෝගයේ ප්‍රධානතම හේතු සමහරක් වනුයේ.
- අයිසොසයනේට් (Isocyanates) - බොහෝ විට ඉසින තීන්ත තුළ ඇති රසායනික ද්‍රව්‍ය
- පිටි හා ධාන්‍ය දූවිලි
- කොලෝෆෝනි (බොහෝ විට මෘදු වනයේ දුමාර වල හමුවේ)
- රබර් කිරි
- සතුන්
- ලී කුඩු
තීන්ත කරුවන්, බේකරිවරුන්, කෑම සදනනෝ, හෙදියන්, රසායනික ද්‍රව්‍ය ආශ්‍රිත වැඩකරුවන්, සතුන් සමග වැඩකරන්නන්, දැව සමග වැඩ කරන්නන්, කම්මල්කරුවන් සහ පේස්ට්‍රි සාදන්නන් ඇදුම ඇති කරවන සංයෝග වලට නිරාවරණය වීමේ අවධානමක් ඇති පුද්ගලයන්ට නිදසුන් වේ.